Registratiekaart van de aankomst van Willem en zijn familie in New York, 1835

Emigratie is een fenomeen van alle tijden en streken. In Nederland denken we al snel aan de emigranten die in de vijftiger jaren van de twintigste eeuw naar Amerika, Canada en Australie vertrokken. Maar honderd jaar eerder was er ook sprake van een uittocht van “landverhuizers”.
Een van de allereerste Nederlanders die vertrok naar de toen nog jonge Verenigde Staten was de zestienjarige Willem Beukma uit Zuurdijk in Noord Groningen. In 1835 maakte hij de oversteek met zijn vader (een weduwnaar),  zijn twee broers en kleine zusje.

Een getekende kaart van de landerijen bij Zuurdijk en de boerderij Castor waar Willem opgroeide.

In de Groninger Archieven zijn veel brieven bewaard waaruit ik Willems leven in Amerika  kon reconstrueren. Meer dan dat, al lezende in de uitgebreide correspondentie wordt Willem een levende persoon, die boeiend vertelt over al zijn nieuwe ervaringen in dat onbekende land.
Hij schrijft over de prairie, de ontginningen, de reizen met de ossenwagen en later de stoomtrein en stoomschepen.  Hij geeft een beschrijving van een gewone dag op de farm, met alle werkzaamheden, de bezoeken van buren, hun maaltijden, de bloemen in de tuin.  Er zijn ook brieven van zijn broers, die goud gaan zoeken in Californie. Zijn zusje heeft jaren lang heimwee. Zijn vader hertrouwt en maakt ruzie met zijn volwassen kinderen.  Ik las zijn liefdesbrieven aan zijn nichtje Hillechien, die hij tijdens een lang verblijf in zijn geboortestreek in 1849 het hof maakt. Na twee jaren hebben zijn smeekbeden succes, ze wil mee naar Amerika en daar trouwen ze. Vlakbij New York bouwen ze een boerenbedrijf op, krijgen kinderen. Nu zijn er brieven van Willem en Hillechien aan de familie in Groningen, vol details over hun dagelijks leven. Maar ook gevuld met heimwee, want beiden verlangen terug naar hun geboortegrond.
Wanneer ze tenslotte besluiten om in 1863 terug te keren, heeft dat een tragische reden.
De terugreis heeft een dramatische ontknoping.

Willem in 1893, Hillechien rond 1855

Nieuwsgierig naar het verhaal van Willem?  Zijn  levensverhaal heb ik beschreven in het verhaal “De landverhuizer die terug kwam”. Het is opgenomen  in de bundel “Tegen de stroom in”, die in 2017 is verschenen.  Behalve dit verhaal, staan er nog drie biografische schetsen in.
Het boek is niet in de boekhandel te koop. Het kan worden besteld door een bericht te sturen via dit blog. Zie onder Contact. De prijs bedraagt  € 10,-  exclusief verzendkosten.